कोणत्याही घरात लहान बाळाचा जन्म म्हणजे एक आनंदी सोहळाच असतो. परंतु काही कारणाने जर बाळाचा मृत्यू झाला तर तो धक्का खूप मोठा असतो. 2022 मध्ये भारतातील बालमृत्यू दर प्रति 1000 जन्मामागे 27.695 मृत्यू होता, 2021 च्या तुलनेत 3.74% घट दिसली आहे. परंतु आजही हे प्रमाण जास्त  दिसते आहे. भारतातील नवजात मृत्यूची प्रमुख कारणे म्हणजे मुदतपूर्व जन्म, नवजात संसर्ग, अंतर्गर्भाशयातील गुंतागुंत आणि जन्मजात विकृती हे असू शकते.  नवजात बाळाच्या आयुष्याचे पहिले 28 दिवस हा एक महत्त्वाचा काळ आहे; कारण या कालावधीत इतर कोणत्याही कालावधीपेक्षा मृत्यूचा धोका सर्वाधिक असतो. आयुष्याचा पहिला महिना हा आजीवन आरोग्य आणि वाढीसाठी योग्य कालावधी आहे. 

नवजात बाळाची काळजी घेणे हे खूप महत्वाचे आणि तितकेच जोखमीचे काम ठरू शकते. म्हणूनच नवजात बाळाची काळजी कशी घ्यावी याची माहिती या लेखात आपण वाचणार आहोत.

तुमच्या नवजात बाळाच्या काळजीसाठी पहिल्या आठवड्यांसाठी प्रसूतीविषयक टिप्स

घरगुती  काळजी

• खोलीत ताजी हवा येईल याची काळजी घ्या.
• आपले घर कोरडे आणि स्वच्छ ठेवा.
• नियमितपणे स्वच्छ आणि निर्जंतुक करा.
• पडदे आणि चादरी वारंवार बदला.
• फीडिंग बाटल्या धुवा.
• खोलीचे तपमान उबदार ठेवा.

बाळाची काळजी

• तुमच्या बाळाला कोमट आंघोळ द्या, प्रत्येक आंघोळीनंतर उबदार कपडे घाला.
• झोपताना मच्छरदाणी वापरा.
• पूर्ण बाह्यांचे कपडे घाला.
• खेळणी आणि त्यांच्या संपर्कात येणाऱ्या इतर वस्तू नियमितपणे निर्जंतुक करा.
• तुमच्या बाळाला गर्दीच्या ठिकाणी किंवा श्वासोच्छवासाचा संसर्ग असलेल्या व्यक्तींच्या संपर्कात येणे टाळा.
• तुमच्या बाळाची नखे नियमितपणे कापा.

बाळाचे पोषण

स्तनपानाला प्रोत्साहन द्या कारण आईचे दूध रोग प्रतिकारशक्ती वाढवते. नवजात मुलांमध्ये पोषण राखण्यासाठी स्तनपान हा सर्वात सुरक्षित आणि प्रभावी मार्ग आहे. हे अनेक संक्रमणांपासून संरक्षण देते. 6 महिन्यांपेक्षा कमी वयाच्या बालकांना केवळ स्तनपान दिले पाहिजे. तसेच गरज लागल्यास डॉक्टरांच्या सल्ल्याने काही औषधे देण्यात येतात तेही देऊ शकता.

लसीकरण

लस रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतात आणि आपल्या मुलांना रोगांपासून वाचवतात. डॉक्टरानी दिलेले लसीकरणाचे  वेळापत्रक पाळा. ते अत्यंत महत्वाचे आहे कारण भारतात पाच वर्षांची होण्याआधीच मरण पावणाऱ्या मुलांची सरासरी संख्या १२.२ दशलक्ष आहे. हे मृत्यू आजारांमुळे आणि पालकांनी त्यांच्या मुलांना लसीकरण न केल्यामुळे झालेले आहेत. सध्या 22 दशलक्षाहून अधिक मुलांकडे शिफारस केलेल्या सर्व लसी नाहीत आणि हा आकडा सातत्याने वाढत आहे. म्हणूनच बाळांना योग्य वेळेत लस द्या.

लहान बाळाची योग्य काळजी घेतल्यास मोठे झाल्यावर ते निरोगी प्रौढ बनण्यास मदत होते. म्हणूनच त्याची काळजी डॉक्टरांच्या योग्य सल्ल्याने घ्या.

या लेखाच्या संक्षेपातमा, नवजात बाळाच्या काळजीसाठी पहिल्या आठवड्यांसाठी प्रसूतीविषयक महत्त्वाच्या सूचना दिल्याने महत्त्वपूर्ण विचार काढले आहे. नवजात बाळाच्या काळजीसाठी घरगुती आणि बाळाच्या काळजीसाठी उपाय आणि तपशील आवश्यक आहे. लसीकरणाचे महत्त्व, स्तनपानाचे महत्त्व, आणि स्वच्छता म्हणजे नवजात बाळाच्या स्वास्थ्याच्या काळजीसाठी महत्त्वपूर्ण घटक आहेत.

आपल्या नवजात बाळाच्या काळजीला प्राधान्य देण्यासाठी ह्या सूचनांची पालन करून, आपल्या संजीवनी सखोल आणि आरोग्यपूर्ण आयुष्यास बळी देऊ शकता. आयुष्याच्या पहिल्या महिन्याच्या महत्त्वाच्या वेळेत योग्य आणि सुरक्षित काळजी घेतल्याने, नवजात बाळाच्या स्वास्थ्याची निर्माण केली जाऊ शकते.